Migraine is de meest ‘primitieve’ vorm van hoofdpijn die er is. Het is geen symptoom van een onderliggende ziekte zoals een infectie of een trauma. Het is een steeds terugkerende hoofdpijn, soms één keer per jaar, soms ook 15 dagen per maand. In dat laatste geval spreekt men van chronische migraine.
Hoe herken je migraine?
Migraine is vrij gemakkelijk te herkennen. Kenmerkend is dat de hoofdpijn zich vooral aan één kant van het hoofd manifesteert en dan wel met een kloppend of bonzend gevoel. Migraine gaat bovendien vaak gepaard met misselijkheid en overgeven. Karakteristiek is verder de gevoeligheid voor licht en geluid en vaak ook voor geuren en parfums. Lichamelijke of geestelijke inspanning verergert de pijn.
Welke omstandigheden kunnen migraine triggeren?
Vaak genoeg zoekt men naar de oorzaak van migraine maar vanuit praktisch oogpunt is het eigenlijk beter om je af te vragen welke omstandigheden de hoofdpijn triggeren. Iedereen die last heeft van migraine zal hebben opgemaakt dat er bepaalde omstandigheden of voorwaarden zijn die tot een aanval kunnen leiden.
Voor sommige mensen is dat intens licht, in andere personen kunnen bepaalde geuren een aanval in gang zetten. Vaak ook kan migraine worden ontketend door de aanwezigheid van intense negatieve of positieve emoties. Ook stress in de meest technische zin van het woord, namelijk omstandigheden die de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as activeren, is een notoire trigger. Deze stress kan ontstaan door omstandigheden op het werk, bijvoorbeeld toenemende verantwoordelijkheden, maar ook door familieomstandigheden met problemen, zorgen, onzekerheden en continue angsten.
Mensen die last hebben van migraine zullen over het algemeen moeite hebben om zich aan te passen aan veranderingen in de dagelijkse routine. Dit soort veranderingen kunnen periodes met meerdere aanvallen teweegbrengen. Zo kunnen zelfs de eerste vakantiedagen of het ingaan van zomertijd of wintertijd (het verzetten van de klok) al migraine veroorzaken.
Een ander belangrijk element is de nachtrust. Te weinig nachtrust kan hoofdpijn in de hand werken, maar aan de andere kant kan ook die keer dat je ongewoon lang slaapt migraine veroorzaken. Hetzelfde geldt voor onregelmatigheden als een maaltijd overslaan of het later dan gewoonlijk koffie drinken.
Er bestaat nog onenigheid over de vraag of voeding ook een aandeel heeft bij het ontstaan van migraine. Afgezien van wellicht bepaalde wijnen, belegen kaas en chocolade is voeding meestal geen trigger, maar ook hier geldt weer dat het per persoon kan verschillen en dat ieder voor zich zal moeten nagaan wat in hem of haar een trigger het migraineproces in gang zet.
In vrouwen speelt ook de hormooncyclus een rol. Vooral tijdens de menstruatie kan migraine opspelen. Ook de anticonceptiepil kan aanvallen teweegbrengen.
Wat kun je doen om migraine aanvallen te voorkomen of te verminderen?
Als je last hebt van migraine (we laten medicijnen in dit artikel buiten beschouwing) is het, zoals je hierboven al hebt kunnen lezen, heel belangrijk dat je een regelmatig leven leidt, dus dat je regelmaat aanhoudt in je nachtrust, in de tijdstippen waarop je eet en waarop je werkt. Opvallend is echter dat migrainelijders vaak levendige en veelzijdige personen zijn. Het is voor hen niet altijd even gemakkelijk om regelmaat in hun leven aan te brengen. Verder is regelmaat belangrijk maar helaas niet altijd genoeg om migraine te voorkomen. Er spelen ook andere dingen mee.
Zo kan een bijna té actief brein dat veel energie vergt en sterk reageert op bepaalde prikkels ondanks een regelmatig leven en het vermijden van bepaalde omstandigheden toch aanvallen vertonen. Volgens sommige artsen kun je dit zien als een bepaald beschermingsmechanisme. Als er een tekort aan energie is, dan treedt het beschermingsmechanisme (de migraine) in werking, en word je als het ware even ’teruggefloten’ om verdere energieconsumptie te voorkomen en in alle rust weer even op te laden… In die gevallen zit er niets anders op dan alles uit je handen laten vallen en je rust nemen.