Niet bekend met het verschijnsel ‘guilt-lunch-syndroom’? Dan zullen we het snel even uit de doeken doen. Je hebt last van ‘het guilt-lunch-syndroom’ als je een persoon voor de lunch uitnodigt (of zijn of haar uitnodiging accepteert) alleen om je eigen schuldgevoelens het zwijgen op te leggen. Schuldgevoelens omdat je te weinig tijd voor deze persoon vrijmaakt en te weinig aandacht aan hem of haar besteedt.
Van kopje koffie tot gezamenlijke vakantie
Het syndroom waar we het hier over hebben, kan zich natuurlijk nog verder uitstrekken dan alleen een lunch. We kennen zelfs mensen die zich zo door hun schuldgevoelens hebben laten meeslepen, dat ze samen met de persoon in kwestie – die ze gewoonlijk niet meer dan een paar keer per jaar zagen – een vakantie boekten.
‘Het arme kind… Ze heeft niemand. Het is net uit met haar vriendje. Ze mag dan aan een stuk doorpraten en er soms wat vreemde ideeën op nahouden, maar op een beetje gezelligheid heeft zij ook recht.’ of: ‘Hij heeft het zo zwaar. Net gescheiden. Twee kinderen. Zij houdt het huis.’ En als je de persoon in kwestie na de vakantie nooit meer ziet, wordt het al gauw: ‘Wat een nare kerel/akelig mens, als ik geweten had hoe hij (zij) in elkaar steekt, zou ik nooit met hem (haar) op vakantie zijn gegaan’. Tja, waar schuldgevoelens je niet allemaal toe kunnen aanzetten…
Het guilt-lunch-syndroom doet zich gewoonlijk voor bij kennissen of vage vriendinnen of vrienden die je op een of andere manier net niet helemaal liggen, maar waar je toch contact mee wilt houden, omdat je het anders ‘zielig’ vindt. Omdat zij net haar baan kwijt is, omdat haar vriendje er met een ander vandoor is gegaan (vind je het gek?). Of omdat hij depressieve buien heeft en zelf geen vrienden heeft. Allemaal situaties waardoor jij je verplicht voelt om tenminste één keer per maand een dagje met deze personen door te brengen.
Maar al gauw geldt de regel van ‘geef ze één vinger, en ze nemen je hele hand’. Het kopje thee bij jouw thuis wordt een lunch buitenshuis, een avondje naar de bioscoop en soms zelfs, zoals we al zagen, een gezamenlijke vakantie. En al die tijd zijn het onze schuldgevoelens die ons ertoe zetten om het gezelschap te zoeken van personen waar je onder normale omstandigheden niet mee bevriend zou zijn. Als je dan ook nog een van die personen hebt getroffen die handig op je schuldgevoelens weten in te spelen, die ze stimuleren en voeden, en van je profiteren, dan zal je geduld zwaar op de proef worden gesteld. Want natuurlijk zijn we te goed om er iets van te zeggen, en soms gewoon te zwak om een uitnodiging te weigeren.
Verstrikt in andermans spinnenweb?
Ben jij zo iemand die maar al te vaak verstrikt raakt in het spinnenweb van een vriend of vriendin die heel geraffineerd op je schuldgevoelens en je goede manieren weet in te spelen? Misschien kunnen deze adviezen je helpen:
#1 Een gezonde dosis egoïsme kan geen kwaad
Het is waar dat we zijn opgevoed met het idee dat we altijd voor anderen klaar moeten staan, maar het is niet gezegd dat alles wat ons geleerd wordt, ook helemaal juist is. Een gezonde dosis egoïsme helpt je om beter te leven. Als je geen zin hebt om een bepaalde persoon te zien, zeg het dan. Hoe moeilijk het ook is. Oké, het is misschien een beetje teveel van het goede om het de persoon direct in zijn of haar gezicht te zeggen. Maar er zijn andere manieren om het hem of haar aan het verstand te brengen. Zo zou je bijvoorbeeld met ‘doorzichtige’ uitvluchten kunnen komen. Uitvluchten waarvan hij of zij op zijn of haar klompen wel aanvoelt dat die niet helemaal waar zijn.
#2 Praat er met vrienden en vriendinnen over
Misschien hebben zij hetzelfde probleem met dezelfde persoon. Of eenzelfde probleem met iemand anders. Praat erover, wissel ervaringen en meningen uit. Wellicht kom je erachter dat het iets is dat veel voorkomt, en dat iedereen het ongeveer wel met je eens is. Dat helpt je om stelling te nemen en tegenover de persoon in kwestie meer op je strepen te staan.
#3 Ga niet mee in de klaagzang van de persoon in kwestie
Stort de persoon in kwestie waarmee je de zoveelste ‘guilt-lunch’ uitzit, zoals gebruikelijk al zijn of haar problemen over je heen, geef hem of haar dan niet klakkeloos in alles gelijk. Kom met tegenargumenten en niet alleen maar met troostende woorden. Zeg hem of haar dat het nu echt tijd wordt dat hij of zij een nieuwe baan zoekt of ophoudt om te treuren om de ex die toch niet meer terugkomt. Laat merken dat je niet meer die troostende schouder bent waar hij of zij te allen tijde op kan uithuilen. Gewoonlijk is een beetje tegengas voldoende om een reactie als ‘uh… Ik dacht dat je aan mijn kant stond!’ te ontlokken. En gewoonlijk koelt de relatie hierdoor wel af (iets dat op dit punt wenselijk is).
#4 Laat je niet meeslepen door het ‘bravejongen/braafmeisjes’-syndroom
Heb je nog steeds het idee dat je altijd en voor iedereen klaar moet staan, dat je jezelf moet wegcijferen, dat je voor iedereen een luisterend oor moet hebben… Probeer dan eens uit deze rol te stappen. Je hebt er geen idee van hoe bevrijdend dat kan zijn. Wees eens voor een keertje die leerling die voor straf in de hoek staat in plaats van die leerling die braaf zijn of haar huiswerk heeft gemaakt. Er zijn mensen die al heel lang in de hoek staan, en die hebben het er reuze naar hun zin…
#5 Houd altijd voor ogen dat je niet uniek en onvervangbaar bent
Denk niet dat je kennis, vriend of vriendin ‘in nood’ het niet redt, als jij er niet bent om hem of haar elk moment op te vangen. Wees maar gerust. Als jij er niet bent, dan doet een ander het wel. En nu we het erover hebben, waarom zou je het niet eens een keertje aan een ander overlaten :-)
TRENDYSTYLE
