Zeg eens eerlijk: als wij ‘heks’ zeggen, waar denk je dan aan? Wij (tot voor gisteren) aan een oude vrouw met een bochel en pukkels met haren die venijnig in een pruttelende ketel staat te roeren. In ieder geval dachten wij (tot voor gisteren) niet aan een mooie en intelligente zeventwintigjarige journaliste als Susan Smit. Toch is zij een heks.
Wij interviewden aan het begin van haar carrière (circa 2002) en weten het nu: heksen zijn vredelievende, spirituele mensen die oog hebben voor de schoonheid van de natuur. Niet overtuigd? Lees dan ons interview met Susan.
Je bent een (witte) heks. Wat is dat? Moeten we bang voor je zijn?
“Welnee! Een heks is iemand die werkt met de krachten van de natuur, haar zesde zintuig ontwikkeld en zich thuisvoelt bij de vredelievende uitgangspunten van hekserij. Niets om bang voor te zijn, dus.”
In het dagelijkse leven werk je als journaliste en schreef je het boek ‘Heks. Een magische reis door de Westerse spiritualiteit’. Ben je meer journaliste/schrijfster of meer heks?
“Tja, ben je meer katholiek of meer schilder? Ben je meer joods of meer bakker? Wat ik bedoel te zeggen: hekserij is mijn religie en daarnaast heb ik mijn werk. Omdat ik schrijf, belandt veel van wat ik meemaak, denk en ervaar in mijn werk. Dat is bij alle journalisten en schrijvers zo. Ik bevind mezelf in de comfortabele positie dat ik alles wat me interesseert als freelance journalist kan onderzoeken en dat ik datgene waar mijn hart naar uitgaat, spiritualiteit, mag beschrijven in boeken.”
Wat is je meest indrukwekkende of ontroerende ervaring als heks?
“Sinds ik heks ben ben ik me veel meer bewust van de bewegingen in de natuur: de seizoenen, de zonsondergang, de maancyclus. Ik woon al jaren in Amsterdam en was altijd meer cultureel geïnteresseerd. Nu heb ik oog voor de kleuren van de herfst, de zwaluwen die masaal over de stad trekken, hoe het park erbij ligt in de ochtendzon en daar kan ik echt ontroerd van raken. Het staat niet meer los van me, ik maak er deel van uit.”
Als een echte heks uit een sprookje heb je een bezemsteel en een kat. Wat voor betekenis hebben zij voor jou?
“Nou, die bezem heb ik ooit eens als een grapje van mijn moeder gekregen, haha! Helaas kan ik er niet op vliegen en zal ik net als ieder ander een vliegticket moeten kopen als ik naar het buitenland wil. De bezem heeft van oudsher wel een betekenis: je kunt er symbolisch de ruimte mee reinigen van negatieve energieën voordat je de cirkel trekt om een ritueel te doen. Heksen hebben geen tempels, moskeeën of kerken; ze trekken simpelweg een cirkel om de heilige ruimte te markeren. Dat kan op het strand, in je huiskamer of in een weiland, dat maakt niet uit. Wat mijn kat betreft: kareltje is al een tijdje bij me en hij heeft, voor zover ik weet, geen bijzondere gaven. Wel kan hij geweldig vliegen vangen.”
Heks en maatschappij. In het verleden hadden ‘heksen’ het zwaar te verduren. Hoe is dat vandaag de dag? In het algemeen? En voor jou in het bijzonder? Hoe reageerden je familie en je collega’s op jouw inwijding als heks?
“Ja, er is wel wat uitleg nodig als je ‘uit de bezemkast komt’ – zeker als je dat zo grootschalig doet als ik na de publicatie van mijn boek. Dat begrijp ik natuurlijk best, want een paar jaar geleden had ik alle vooroordelen die nu op mij afkomen: ik dacht dat hekserij duister was, met de duivel te maken had en dat iedereen die zich heks noemde ze niet helemaal goed op een rijtje had. Nu ik weet wat een prachtige, inspirerende en vredelievende religie het is, wil ik dat graag uitdragen. (foto rechts: het boek ‘Heks’ geschreven door Susan)
“Niet zodat iedereen heks wordt – heksen hebben geen bekeringsdrang – maar zodat het mensen inspireert om beter met de aarde om te gaan, te beseffen dat alles met elkaar verbonden is en zich bewust te zijn van de verantwoordelijkheid voor hun eigen daden. Ik ontmoet wel de nodige weerstand. Mijn uitgeverij ontvangt dreigbrieven en er is ooit eens een bommelding geplaatst toen ik een lezing gaf op een katholieke school. Maar over het algemeen vinden mensen het interessant en fascinerend. Mijn vriendinnen vinden het wel bij me passen en mijn vriend is zelf helemaal niet bezig met spiritualiteit, maar kan zich wel vinden in de uitgangspunten van hekserij. Als ik een heksenbijeenkomst heb bij ons thuis, gaat hij lekker naar het voetballen of de kroeg in. Helemaal geen probleem, dus!”
Heks en vrouw. ‘Heks’ is iets typisch vrouwelijks. Welke rol is er in de hekserij voor de man weggelegd?
“Heksen kunnen ook man zijn – dan heten ze ook heks. Toch heb je gelijk als je zegt dat hekserij vooral vrouwen aantrekt. Dat komt omdat het een intuïtieve, creatieve, individualistische ervaringsreligie is. Dat trekt vrouwen over het algemeen meer aan. Het is ook erg verbonden met de aarde, met de natuur. Omdat vrouwen van nature dichter bij de natuur staan (ze menstrueren, geven leven) voelen ze zich sneller thuis bij hekserij. Het feit dat er een godin wordt erkend, naast een god (die symbolisch staan voor de mannelijke en vrouwelijke energie in de natuur en in onszelf) helpt ook natuurlijk. Ik kon nooit zoveel met de vader, de zoon en de heilige geest en dat geldt voor veel vrouwen.”
Witte hekserij. Op dit moment hoor je er steeds meer over. Is witte hekserij een religie, een trend of misschien zelfs een vlucht uit de werkelijkheid?
“Het ‘wit’ bij hekserij is voor mij zoiets als ‘witte sneeuw’. Heksen begeven zich in de traditie waarin ze hun kennis van de natuur, kruiden en stenen, hun zesde zintuig en hun magie inzetten voor heling, voorspoed en liefde. Wij geloven immers: wat je uitzendt, komt in drievoud bij je terug (wat je zaait zul je oogsten). Ik zeg niet dat er geen zwarte magie bestaat, maar je houdt het er niet lang mee vol. Hekserij is een religie: het heeft een godsbeeld, eigen feestdagen, eigen rituelen en een eigen visie op het leven en de dood. Het is alleen geen georganiseerde religie – godzijdank niet, daar is al veel ellende door gekomen. We hebben geen kerken of tempels, geen goeroes, geen opperhoofd en geen heilig boek. Hekserij is je intuïtie een kans geven, de eenheid in de natuur ervaren, alle aspecten van jezelf onderzoeken.”
Wil je meer weten over Susan of witte hekserij, bezoek dan de website van Susan Smit: http://www.susansmit.nl
Dit artikel is kort na het verschijnen van ‘Heks’ van Susan Smit (2001) gepubliceerd.
TRENDYSTYLE
