Veertig jaar make-up met MAC Cosmetics (plus make-up tips)

MAC Cosmetics bestaat veertig jaar (1984-2024) en vierde dat met een online masterclass over make-up en mode door de jaren heen. Wij waren uitgenodigd en delen hier het verhaal van Baltasar G Pinel, Director of Artistry MAC Cosmetics, met je. Dat gaat over de ontwikkeling van de make-up en de wisselwerking tussen make-up en mode door de jaren heen. Dit verhaal helpt je de moderne make-up beter te begrijpen en geeft je tips om je eigen make-up look verder uit te werken en te ontwikkelen.

Make-up en mode

De Fashion Weeks waar MAC Cosmetics sinds decennia de make-up voor de modeshows voor de grootste modehuizen ontwerpt, spelen van oudsher een belangrijke rol als het op make-up trends aankomt. Zeker in het verleden, toen er nog geen social media waren, was het één van de belangrijkste bronnen voor nieuwe ontwikkelingen.

Het backstage verhaal van Baltasar dat in 1999 begint, is niet alleen voor hem maar ook voor ons nostalgisch, want ook wij van Trendystyle gingen al die jaren, seizoen na seizoen, backstage en stonden met onze camera’s bovenop de handen van de make-up artists.

Baltasars verhaal over make-up als proces door de tijd heen en zijn ervaringen zijn voor mij dan ook heel herkenbaar, en zo inspirerend (een woord dat je hieronder nog vaak zult tegenkomen) dat ik zijn verhaal hier en daar met mijn eigen ervaringen heb aangevuld en ik gelijk maar even in ons fotoarchief ben gedoken om Baltasars verhalen te illustreren met backstage foto’s – door ons geschoten – van de make-up looks van MAC.

Inspiring

‘Inspiring’, inspirerend, is een belangrijk woord voor mij als het op make-up aankomt,’ zo begint Baltasar, ‘het is ook het sleutelwoord van MAC. Make-up inspireert consumenten, make-up artists, opinie leiders, de beauty industrie en de technologie en kwaliteit van de producten, en natuurlijk ook ontwerpers en – het thema van Baltasars verhaal – de mode.’

‘Inspiring’ is ook een tricky en moeilijk woord, vervolgt Baltasar. ‘Mensen denken vaak dat het in make-up alleen gaat om een manier om jezelf mooier, gezonder te doen lijken of te corrigeren. Maar inspiring gaat veel verder. Het is gecompliceerd. Modes komen op allerlei manieren tot stand: historische elementen, culturele referenties, locale make-up artists, global make-up artists. Inspiratie is het sleutelwoord dat de machine doet werken.’

‘Een voorbeeld van inspiratie is de eyeliner door de jaren heen. Inspiratie is een proces. In de eyeliner kom je verwijzingen tegen naar Sofia Lauren, Peggy Moffitt en Miss Luna. Deze personages – en vele anderen – inspireerden de fashion industry en leidden tot ongelooflijke eyeliner looks. Vandaag de dag komt inspiratie ook van Instagram, TikTok, van de popcultuur. Simpele dingen of juist extreme dingen van toen worden vandaag de dag als normaal beschouwd. Make-up is uitgegroeid tot een manier om jezelf te uiten. Je kunt kiezen hoe je eruit wilt zien.’

Iconische make-up looks van de Fashion Weeks

Om dit thema van inspiratie en make-up als een proces verder uit te diepen, licht Baltasar een aantal iconische make-up looks uit die MAC ontwierp voor de modeshows van topontwerpers. Hijzelf werkte mee aan deze looks. Sinds 1999 maakt hij deel uit van het make-up team van MAC. Begin jaren 2000 begon hij zijn carrière backstage bij de internationale Fashion Weeks. Dat was ook de periode waarin wij voor het eerst voet achter de schermen bij de internationale modeweken zetten.

Dsquared2: eyeliner en smokey eyes

Die vroege jaren 2000 waren heel inspirerend. Baltasar laat ons een foto zien van hemzelf met een door hem opgemaakte Isabeli Fontana, Braziliaans topmodel, backstage bij Dsquared2. De glamour spat van de make-up af, maar het is ook opvallend, vindt Baltasar, dat dit soort make-up looks nu ‘klassiekers’ maar zeker niet vintage zijn. De Dsquared2 look bestond uit volle wimpers en zwaar met zwart kohlpotlood omrande ogen (het inmiddels beroemde Feline oogpotlood). En dan de huid! Dat was een game-changer, vertelt Baltasar.

‘Ik kwam van een cultuur waarin het vanzelfsprekend was dat er in de mode heel veel make-up werd gebruikt. Maar voor die Dsquared2 show ging het team van MAC voor een minimum aan make-up. Dat was een nieuwigheid. Natuurlijk was er een fantastische cast van allemaal topmodellen van nog maar achttien jaar oud maar toch was het een game-changer’, vertelt Baltasar.

Een paar jaar later, rond 2005 2006, weer bij Dsquared2 (waar Baltasar Isabeli Fontana weer opmaakte) ging het MAC team voor een compleet andere stijl. Het was de periode van de smokey eyes. Het werd een hype en in plaats van bleke oogschaduw begon iedereen opeens met donkere oogschaduw, glanzend of mat, te spelen. Beauty collecties werden in allerijl aangepast en de make-up artists werden overstroomd met vragen over de techniek van het maken van een smokey eye. Smokey eye was supertrendy. Over inspiratie gesproken!

Ungaro: klassieke looks met dewy skin

Als volgend voorbeeld van de ontwikkelingen in de make-up – het proces – neemt Baltasar de show van Ungaro, een van zijn lievelingsontwerpers, vooral in de jaren ’80. Je kunt je voorstellen hoe Baltasar zich voelde toen hij daar voor het eerst backstage ging en topmodel Tanya Dziahileva mocht opmaken. Het was een shock voor hem om met de topmodellen samen te werken. Voor deze show koos key artist Tom Pecheux (voor Trendystyle interviewde ik Pecheux vele malen en altijd was hij er voor ons voor flushed cheeks waarvoor hij dezelfde lippenstift als voor de mond gebruikte en glossy eyes en véél mascara. Die glanzende gezichten waren, benadrukt Baltasar, echt een game-changer.

Nu zijn glanzende huidjes volkomen normaal maar toen was het nieuw. En de media – toentertijd hoofdzakelijk tijdschriften en televisie – vertaalden deze formule die op de catwalk te zien was naar het grote publiek. En zo werden looks die backstage het licht zagen, overgenomen door de eindconsument. Over inspirerend gesproken!

Alexander McQueen

Baltasar had ook de eer, vertelt hij, om met wijlen Alexander McQueen te werken. Voor een show ergens in de jaren 2000 deden ze een soort overdreven jaren ’90 glamour look die niet echt McQueen aandoet. Op de foto’s die tijdens de masterclass getoond worden, zie ik een vrij klassieke make-up look met foxy eyes, een rozebruine mond met lip potlood, heel veel mascara, een matte huid met oranjebruine blush op de jukbeenderen voor een ‘sculpting’ effect.

‘Het was schitterend,’ zegt Baltasar, ‘maar één van de meest iconische make-up looks voor McQueen was toch echt die look met enorme rode monden die ver over de eigenlijke contouren lippen waren doorgetrokken. Die show was geïnspireerd door de jaren ’80 film Brazil van regisseur Terry Gilliam (Monty Python). En deze vertaalslag was absurd. Hier was een cast van topmodellen die onherkenbaar werden gemaakt met een witte foundation en enorme rode, ronde monden met gloss, zoals die van een opblaaspop. Er werden tonnen neergeteld om deze modellen te boeken. Je moet dan maar op het idee komen om ze achter make-up te verstoppen.’

De laatste show van McQueen die Baltasar deed, heette ‘Atlantis’. Het MAC team ging toen zover dat ze de gelaatstrekken van de modellen wijzigden. (Ik herinner me deze buitenaardse look nog heel goed.) Voor die show had McQueen ook een kappersteam gehuurd dat gespecialiseerd was in afro braiding. ‘Backstage was het hard werken,’ vertelt Baltasar, ‘want we moesten de wenkbrauwen van de modellen afdekken en onzichtbaar maken. De modellen voor dit soort shows zijn topmodellen die heel veel shows lopen en dus op het laatste moment komen binnenrennen. Haar en make-up moet dan in absurde omstandigheden worden gedaan.’

Ondergetekende heeft vele malen dit soort taferelen gezien. In minder dan tien minuten wordt de make-up van de vorige show afgehaald, de make-up look voor de komende show gedaan en het haar omgeturnd in een nieuw kapsel. Soms werken er dan vier, vijf mensen aan hetzelfde model. Het zijn hoogspanningsmomenten. Maar dit terzijde.

Terug naar de make-up. Wenkbrauwen, Baltasar noemde ze al, zijn ook zo’n ding. Er was een seizoen, zo’n twaalf tot vijftien jaar geleden, waarin het een trend was dat je gebleekte wenkbrauwen in je show had,’ vertelt Baltasar. ‘De eerste week van de Fashion Weeks was het steeds bleken en verven voor de modellen. Maar uiteindelijk kozen ze dan maar voor permanent gebleekte wenkbrauwen want voor ons was het gemakkelijker om kleur toe te voegen voor een show dan om te bleken. Het was te gek: ongeveer 70% van de looks liet toen gebleekte wenkbrauwen zien.’

Karl Lagerfeld

Ook de show van Karl Lagerfeld met key make-up artist Tom Pecheux was een enorme ervaring. ‘We maakten de modellen toen op met een doorzichtig witte oogschaduw, blush en klassiek rode lippenstift, Ruby Woo of Russian Red, dat kan ik me niet meer herinneren.’ (Beide lipstick kleuren zijn legendarisch en werden backstage enorm veel gebruikt, herinner ook ik mij.)

Dat Baltasar zich niet goed meer herinnert welke kleur lippenstift precies toentertijd werd gebruikt, is overigens niet verwonderlijk. Make-up artists deden zo’n 25 shows per week, meerdere shows per dag. Wij van Trendystyle als fashion reporters deden in die topjaren zelfs zo’n zes tot tien shows per dag, backstage en frontstage – het waren dagen waarin je je bed nauwelijks zag.

Elie Saab

Als laatste show om het make-up proces door de jaren heen te illustreren, showt Baltasar ons foto’s van (wederom) topmodel Tanya Dziahileva en hemzelf, ditmaal bij Elie Saab. Tanya was toen top top en zij en Baltasar werden een soort vrienden want hij deed altijd haar make-up en ze stonden bekend als ‘the trouble couple’. Voor die show speelde het MAC team met oogschaduw en klassieke glamour want de ‘vloeibaarheid’ van de make-up looks voor Elie Saab, ontworpen door top make-up artist MAC Gordon Espinet, was extreem hoog. De make-up was heel technisch. En heel glamour. Post nineties glamour. Sexy maar ook fris, met een rauw randje. Geen lip liner. Easy touches of blush, maar de ogen extreem geconstrueerd.

Backstage make-up trendsetter

De late jaren ’90 en de vroege jaren ’20 waren de jaren waarin de make-up artists backstage de trends dicteerden. Het draaide allemaal om inspiratie, referenties, begrip van wat je doet, techniek, dat was allemaal heel belangrijk. ‘Voorheen was het niet zo,’ zegt Baltasar. ‘Het was meer organisch, fris. Begin jaren ’80 deden de modellen hun make-up zelfs zelf. En in de jaren ’40 en ’50 huurden ze echt geen make-up artist.’

Dit waren ook de jaren waarop wij het MAC team op de voet volgden, backstage foto’s maakten van de looks maar ook de opbouw daarvan stap voor stap documenteerden. Aan de hand van de zogenaamde ‘face charts’ met de beschrijving van de look – inspiratie, techniek, producten – publiceerden we dan aan het eind van Fashion Week gedetailleerde guidelines met foto’s waarin we uitlegden hoe je de looks zelf kon creëren.

Crazy

‘In de late jaren ’90 en de vroege jaren 2000 ging het om een soort debat rond klassiek, natuurlijk en glanzend en dan komt er een moment van crazy, anarchische beauty looks,’ vervolgt Baltasar zijn verhaal. ‘Avant-gardisme, nieuwe beauty concepten. Er worden grenzen doorbroken. Het heeft helemaal niet meer te maken met gelaatstrekken maar met karakter.’

Vivienne Westwood

Dat zag je bijvoorbeeld bij Vivienne Westwood, zegt Baltasar. Hij toont ons een make-up look met slordig maar intens zwart opgemaakte ogen, een zwarte veeg op het voorhoofd, brede verticale roze strepen op de wangen en groene ‘snorharen’ onder de neus. In één woord: crazy. ‘Voor deze look,’ legt Baltasar uit, ‘gebruikten we sjablonen (als ik het goed begrijp) en die moesten als zodanig op het gezicht van model worden gecreëerd.’ Het was alles behalve klassiek.

Vivienne Westwoods make-up looks waren iconisch. Baltasar creëerde voor één van haar shows een ongelooflijke look met dikke onregelmatige zwarte lijnen rond de ogen, onderbroken door een witte lijn, en onregelmatige zwarte wenkbrauwen, een absurde skin look in verschillende tinten en monden met rood, wit en zwart. Alles als geschetst uit de losse hand. ‘Zware en wilde penseelstroken,’ zegt Baltasar erover.

‘Ook de look met de getekende wimpers, superlang en fake, is iconisch. Die look was ontworpen door Val Garland (een andere top make-up artist die ik vele malen heb geïnterviewd en die ondanks alle backstage stress altijd de tijd vond om ons te woord te staan). De inspiratie was Bone China (beenderporselein), British heritage, klassiekers. En wij vertaalden dat in looks. Ze gaf ons daar de vrije hand in. Ze had vertrouwen in het MAC team en iedereen mocht een andere look creëren en uiteindelijk kwam alles samen. Dat was een goede samenwerking, maar ook een leerproces om te begrijpen wat de ander die jij niet bent in gedachten heeft. Als make-up artist moest je die vertaalslag maken, zo goed als je kon.’

‘En dan was er nog een andere Vivienne Westwood look met een wel heel bijzondere inspiratie. We moesten ons een meisje voorstellen dat in de jungle loopt en dan komt er iemand op de fiets voorbij en modder spat op en het gezicht van het meisje is bedekt met vuilspatten. Dat was de briefing. We maakten die spatten in het gezicht in het goud, maar ook in het bruin. Sommige looks moesten we overdoen want die zagen er niet uit. Denk aan bruine moddervlekken in je gezicht. Toen Val Garland het zag, zei ze: ‘Sorry, it looks like shit.’ Sommige looks gingen dus niet door,’ vertelt Baltasar, ‘het was allemaal heel inspirerend en interessant.’

Vlak voor de corona pandemie deed MAC de make-up voor de show van Moschino. En toen ging Italië op slot. ‘Wij vlogen toen allemaal naar Parijs, deden daar de shows, en toen ging Parijs op slot, en toen vloog iedereen naar Madrid, en toen ging Madrid op slot. Het was een soort city hopping,’ vertelt Baltasar. ‘De look bij Moschino in februari 2020 was geïnspireerd door de jaren ’60, Las Vegas, casino’s. Veel liner, flashy kleuren, een heel mooie huid, lip liner… Misschien denk je dat de eyeliner hier de key product was, maar het was de lip liner. Die gebruikten we toen opeens weer en dat voelde als ‘a kind of cool’.

The Blonds New York

De laatste show die Baltasar met ons deelt, is The Blonds New York. Deze look staat in het teken van drag queens maar de inspiratie is een illustratie van Philip, een van de ontwerpers van het merk. Dat was een simpele tekening maar wel met een look met een heel gemarkeerde wenkbrauw, een bijna synthetische en extreem opwaartse wenkbrauw met heel sterke eyeliner. ‘Het was een extreme look, met heel veel modellen, en weinig tijd. Dat was een van die momenten waarop je denkt: ‘Waar doe ik het allemaal voor? En toch…!’ besluit Baltasar.

Tot slot

Live Hovik, DTR of Senior Artists, die de masterclass inleidde, vat het ongeveer als volgt allemaal samen: wat toentertijd groud breaking was, is nu normaal. Dat is karakteristiek voor de mode. Die eeuwige beweging. Het laat ook zien hoe mode een samenwerking van creative minds is. Het is een ‘feeling’. Al die backstage ideeën inspireren op zoveel niveaus. En dan wordt het mainstream.

‘Beauty, make-up,’ voegt Baltasar er nog aan toe, ‘is gerelateerd aan kunst. Dat zie je in kunsttijdschriften van kwaliteit en high level mode tijdschriften. Beauty is related to art. Het is een change of brain setting. Het is begin van verandering. Beauty, make-up, is niet alleen een eyeliner, een lipstick. Vooral in de editorial world.’ Maar, voeg ik eraan toe, het kan net zo goed voor jou thuis gelden.

Tips voor een klassieke make-up look met een moderne twist

Maar natuurlijk kunnen we ook nog steeds iets met de klassiekers, zoals de looks die we door de tijd heen bij Ungaro, Elie Saab, Valentino en Giambattista Valli hebben gezien. Een verbindende factor is hier de ‘dewy skin’, een ‘vochtige huid’ die niet gematteerd is. Juist dit element maakt die klassiekers modern. Met naturel poeder breng je dan wat diepte in je gezicht aan.

‘Je mag hier ook best,’ vertelt Baltasar, ‘een soort rough element in je make-up aanbrengen. Zo hoeft de oogmake-up niet perfect te zijn. Oké, als je Instagram of TikTok opent, dan zie je perfecte looks, vandaag de dag is de eindconsument supertechnisch en dat is ontzettend mooi want details zijn mooi, maar ook tough en undone – zoals we dat in het verleden backstage deden – maakt een klassieke look losser. Probeer het niet te ‘make-uppy’ te laten lijken,’ adviseert Baltasar. ‘Make-uppy is ook zo’n backstage woord, een woord voor een look die superdone is, maar daardoor ook net iets té.’

Zo kan je met naturel en bruintinten oogschaduw in de buitenste ooghoeken al een heel mooie look maken als je oogschaduw maar naar buiten toe vervaagt zodat je langgerekte ogen krijgt. Voor een klassieke look kies je een rode lippenstift want dat is tijdloos.    

De moraal van het verhaal is – je raadt het al – om zelf te experimenteren, om je te laten inspireren en dan van jouw make-up je eigen proces te maken.

Klik hier voor beauty tips voor de heren op ADVERSUS