Ben jij in de overgang en voel je je angstig en onzeker? Het kan met elkaar samenhangen en het is volkomen normaal. De menopauze heeft niet alleen een impact op je lichaam maar ook op je geest. Onze hersens zouden in die periode zelfs structurele veranderingen ondergaan!
Er is veel aandacht voor de lichamelijke symptomen waar we in de overgang mee te maken krijgen, maar de invloed op onze mentale gezondheid is minstens net zo groot. Wij doken in de materie.
Hormonale veranderingen en mentale gezondheid
Wat gebeurt er ook alweer in de overgang? De belangrijkste verandering is de afname van de hormoonspiegels, met name oestrogeen. Het is juist deze hormonale verschuiving die – behalve lichamelijke – ook psychologische symptomen kan veroorzaken, waaronder stemmingswisselingen, angst, depressie en cognitieve veranderingen zoals geheugenverlies of brain fog.
Cognitieve effecten
Onderzoek wijst uit dat de menopauze de hersenfunctie aanzienlijk kan beïnvloeden. Vrouwen kunnen (meestal) tijdelijke cognitieve ‘stoornissen’ ervaren en met vergeetachtigheid en concentratieproblemen kampen. Opvallend is overigens dat er onderzoeken zijn die uitwijzen dat deze cognitieve problemen nauwer kunnen samenhangen met de frequentie van opvliegers dan met de oestrogeenspiegels zelf. Bovendien ondergaan de hersenen structurele veranderingen tijdens de menopauze, die van invloed kunnen zijn op emotionele regulatie en cognitieve vermogens.
De amygdala, verantwoordelijk voor emotionele reacties, en de prefrontale cortex, betrokken bij besluitvorming, worden met name beïnvloed door dalende oestrogeenspiegels. Deze verstoring kan leiden tot verhoogde gevoelens van angst en onzekerheid die bijdragen aan stemmingsstoornissen. Soms ook kan de overgang ervoor zorgen dat je je minder zelfverzekerd of onzekerder voelt.
Symptomen
De mentale gezondheidsgevolgen van de menopauze kunnen ernstig zijn. Vrouwen melden vaak verhoogde gevoelens van angst, stress en depressie tijdens deze overgang. Symptomen zoals slapeloosheid en vermoeidheid kunnen deze gevoelens verergeren, waardoor een cyclus ontstaat die moeilijk te doorbreken kan zijn.
Wat kun je doen?
Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om je tijdens de overgang beter te voelen.
- Zoek professionele hulp: als stemmingswisselingen of gevoelens van depressie overweldigend worden, is het cruciaal om een zorgverlener te raadplegen. Zij kunnen advies geven over geschikte behandelingen, waaronder therapie of medicatie. Nog even: hulp zoeken is geen teken van zwakte, maar is een slimme keuze en een gebaar van liefde naar jezelf toe.
- Hormoonvervangingstherapie (HRT): HRT kan veel symptomen van de menopauze verlichten, waaronder die welke de mentale gezondheid beïnvloeden. Er bestaat in de regel weerstand tegen HRT omdat deze therapie de kans op tumoren zou kunnen verhogen. Recente studies laten hierin een minder absoluut beeld zien. Bovendien is er ook op het gebied van de therapieën zelf veel vooruitgang.
Gezonde leefgewoontes
Verder ben je in deze fase van je leven ook geholpen met een gezonde levensstijl. Ook kan het helpen om je ervaringen met anderen te delen.
- Dieet: een uitgebalanceerd dieet met veel fruit, groenten, volkoren granen en magere eiwitten kan je lichamelijke conditie maar ook je geestelijke gesteldheid verbeteren.
- Sporten en bewegen: regelmatige fysieke activiteit kan de stemming verbeteren en angst verminderen. Activiteiten zoals yoga en wandelen werken kalmerend.
- Slaapgewoontes: het aanpakken van slaapstoornissen door middel van goede slaapgewoonten kan de mentale gezondheid aanzienlijk verbeteren. Houd een regelmatig slaapschema aan en creëer een rustgevende omgeving.
- Mindfulness- en ontspanningstechnieken: mindfulness-meditatie, diepe ademhalingsoefeningen en yoga kunnen helpen stress te beheersen en je helpen om helderder te denken, je beter te concentreren en die brain fog te lijf te gaan.
- Sociale ondersteuning: deelnemen aan ondersteuningsgroepen of praten met vrienden en familie over ervaringen kan je een hart onder de riem steken en gevoelens van isolatie verminderen.
- Inlezen: lezen over de menopauze en overgang en de effecten ervan helpt je om beter te begrijpen wat er gaande is en om milder tegenover jezelf te zijn. Veel organisaties en online platforms bieden bronnen en forums voor discussie.
Klik hier voor welzijn tips op ADVERSUS
