Intermittent vasten, al sinds de oudheid een godsdienstig ritueel, is tegenwoordig in de mode. Het zou een weldaad voor lichaam en geest zijn en het natuurlijke verouderingsproces vertragen. Ik besloot het eens te proberen en waagde me aan drie dagen vasten.
Autofagie
Het was een impulsieve beslissing. Een vriend van me deed wel eens aan vasten en had me een video gestuurd waarin werd uitgelegd wat er allemaal met je lichaam gebeurt als je een tijdje niet eet. Ik was al een beetje bekend met het fenomeen en wist dat ons lichaam tijdens (lang genoeg) vasten als het ware aan een schoonmaak begint die ‘autofagie’ wordt genoemd.
Omdat het lichaam geen energie van buitenaf krijgt, gaat het – kort door de bocht gezegd – over tot verbranding van wat het niet meer nodig heeft, namelijk oude, versleten en misschien wel zieke cellen. Het resultaat is: celvernieuwing! Ook is vasten, aldus de experts, ontstekingremmend en werkt het tegen insulineresistentie. Al met al is het een welkome ‘reset’ van je lichaam waar je ook nog eens heel energiek en helder van wordt.
Het is niet precies duidelijk wanneer het proces van autofagie begint. Soms lees je na 12 tot 16 uur, volgens andere bronnen zou het hele proces pas na 72 uur voltooid zijn. Vandaar mijn overmoedige keuze van drie dagen vasten, waarvan ik je nu al kan verklappen dat ik het niet gehaald heb :-)
Intermittent vasten
Ik begon van de ene op de andere dag met vaten – met als enige voorbereiding een telefoontje naar mijn huisarts voor wat informatie – en nam me voor om drie dagen, dit is 72 uur, niet te eten. Eigenlijk is het beter om ernaar toe te leven en in de dagen ervoor al suiker en dierlijke eiwitten te schrappen. In mijn enthousiasme sloeg ik deze stap over. Ik had zin in deze uitdaging en vroeg me af hoe ik er niet alleen lichamelijk maar ook geestelijk op zou reageren.
Dag 1
Dag 1 verliep moeiteloos. Het ontbijt overslaan is voor mij geen probleem. Ik had ervoor gekozen om ook geen koffie te drinken. Hierover zijn de meningen verdeeld. Er zou wetenschappelijk onderzoek zijn dat uitwijst dat koffie het proces van autofagie juist bevordert. Ik schrapte echter ook de koffie omdat het idee om mijn hele lichaam even rust te gunnen me aansprak. Ik miste mijn ochtendkoffie minder dan gedacht en ook de verwachte hoofdpijn bleef uit. Sporten ging zonder probleem, mijn lichaam had nog genoeg reserves. Mijn lunch bestond uit een paar kopjes warm water die ik tijdens het kijken van televisieserie nuttigde. Het moeilijkst was overslaan van het avondeten wat voor mij altijd een welkom ritueel is. In plaats daarvan maakte ik met mijn partner, die samen met mij vastte, iets wat het makkelijker maakt, een wandeling door de stad. Wonder boven wonder sliep ik de nacht goed.
Dag 2
Volgens de experts en bloggers die zich aan vasten waagden, zou je op dag 2 te maken kunnen krijgen met ‘keto griep’. ‘Keto’ is het moment waarop je lichaam in plaats van koolhydraten vetten gaat verbranden. Deze overstap kan symptomen geven als die van griep zoals misselijkheid, hoofdpijn, vermoeidheid, je zwak voelen en het koud hebben. Keto griep dus. Ik had daar geen last van maar voelde wel dat mijn energie begon af te nemen. ’s Morgens ben ik nog gaan sporten en voel ik me nog energiek maar tegen het eind van de middag van dag 2 begon ik me erg moe te voelen. De kopjes warm water begonnen te vervelen maar honger of ook maar lekkere trek had ik niet. ’s Middags ben ik even naar bed gegaan – het advies is om je op dag 2 rustig te houden – en ’s avonds bij het zoveelste kopje warm water in plaats van avondeten bekeek ik Youtube-videos over intermittent vasten om de moed erin te houden. Ook deze nacht sliep ik goed.
Dag 3
Dag 3 begon moeizaam. Ik was nu wel heel erg moe en had zelfs moeite om de trap op te komen. Een vriend van mij – diezelfde vriend die me de video had gestuurd waardoor ik was gaan vasten – had gezegd dat ik op dag 3 ontzettend helder en energiek zou zijn en dat dat een geweldig gevoel was. Daar was bij het wakker worden niet veel van te merken. Ik was zo slap als een vaatdoek en ook mijn partner voelde zich alles behalve fit. Ik voegde zout aan mijn warme water toe om me wat beter te voelen (beter is het om te integreren met vitaminen en mineralen). We hadden nog tot 9 uur ’s avonds te gaan maar besloten om onze vastenperiode om 1 uur ’s middags af te breken en onszelf dan op een lichte lunch te trakteren. We zouden dan 64 uur gevast hebben en dat was voor de eerste keer al een hele prestatie. Die ochtend gingen we voor het eerst sinds dagen weer eens naar de supermarkt wat op zich al een feest was. Om het rustig op te bouwen, kozen we – een tip van een internetdokter – voor bottenbouillon waar je snel van aansterkt. De bouillon smaakte voortreffelijk en ik kikkerde er helemaal van op.
Onverwacht kwam dan toch nog dat moment van euforie. Diezelfde avond voelde ik me enorm energiek, actief en helder. En dat was de dag daarop nog zo. Ik had het gevoel dat ik de hele wereld aankon. Het was een heerlijk gevoel. Dit zou niet alleen veroorzaakt worden door de autofagie (lees: detox van je cellen maar ook van je hersens), maar door de aanmaak van meer dopamine (boodschapper van genot, stemming en motivatie) tijdens het vasten.
Wat ik ervan vond?
Een positieve ervaring. Een uitdaging maar ook een moment van bewustwording. Ik ben me er meer dan ooit van bewust dat mijn maaltijden vaak een ritueel zijn, een moment van relax dat (vaak) met meer te maken heeft dan met voeding.
Een paar kanttekeningen
Vasten kan een manier zijn om af te vallen, maar eigenlijk is gewichtsverlies meer een ‘tijdelijke bijwerking’. Wil je echt en stabiel afvallen, dan is een gebalanceerd en gezond eetpatroon met het juiste aantal calorieën voor jouw lichaam (en een gezonde levensstijl) de aangewezen weg. Vasten is niet geschikt voor kinderen, tieners, zwangere vrouwen en oudere mensen met sarcopenie (verlies van spiermassa). Vasten is – volgens de experts – een absolute no-no voor mensen met een eetstoornis. Verder kan vasten ook je hormoonhuishouding uit balans brengen waardoor vrouwen minder vruchtbaar kunnen worden. Wil je veilig vasten, raadpleeg dan je huisarts. Of houd het beperkt, bijvoorbeeld met een 12/12 regiem – 12 uur lang niet eten – in combinatie met een paar magere dagen (geen suiker, dierlijke eiwitten en alcohol).
Klik hier voor welzijn tips voor de heren op ADVERSUS
