Japan is een wereld apart. Ik ben er al meerdere malen geweest maar nooit zes weken achtereen, zoals de afgelopen weken in Tokio. Het idee was om het ‘gewone’ Japanse leven in de grote stad mee te maken. Zo gewoon was dat echter niet. Het begon al met het service appartement dat we gehuurd hadden. De huishoudelijke apparaten waren ingewikkeld en gingen gepaard met ellenlange, onbegrijpelijke Japanse instructies die summierlijk waren uitgelegd in – wat ik noem – de ‘huishoudbijbel’.
Japan en regels
Het zou allemaal nog wel meegevallen zijn, als men het in het Land van de Rijzende Zon allemaal niet zo nauw zou nemen. Maar zo zit Japan niet in elkaar. Overal zijn regels voor, en oh wee als je je er niet aan houdt. Tijdens mijn vorige bezoeken aan dit land werd ik daar al heel nerveus van.
Dit keer probeerde ik om er relaxed mee om te gaan en glimlachte ik toegevend toen ik in onze huishoudbijbel las dat honden en katten onder voorbehoud werden geaccepteerd, maar papegaaien niet. ‘Waar komt deze regel in hemelsnaam vandaan?’ vroeg ik een vriend die jarenlang in Japan heeft gewoond. Volgens hem was het aannemelijk dat ze in het service appartement ooit een probleem met een papegaai hadden gehad en dat deze regel daarom in het reglement was opgenomen. Zo komt regel na regel, en de uitzondering op de regel, tot stand. Tot aan aquariums toe, die in dit geval, zo ging het verder in de bijbel, alleen worden getolereerd als ze een bepaald volume niet overschrijden. Enzovoorts… amen.
Maar laat ik je meer vertellen over de huishoudelijke apparaten.
Het beroemde TOTO toilet
Het toilet in ons appartement was een zogenaamde ‘TOTO’. We hadden in het verleden al kennis gemaakt met de ‘TOTO’, een concept in Japan, maar het blijft toch iets bijzonders. De hightech Washlet-modellen van dit Japanse merk hebben allerlei – voor ons – eigenaardige functies die de toiletbezoeker van maximale hygiëne en comfort moet voorzien. Zo had ons model een verwarmde bril en – zo las ik dat op de Engelstalige instructies op de muur – geïntegreerde bidetsystemen voor zowel achter- en voorreiniging. Je begrijpt vast wat ik bedoel :-)
Zodra ik ging zitten, begon er van alles te spoelen en te doen. In al deze zes weken heb ik nooit echt begrepen (willen begrijpen) hoe het allemaal werkte, maar ik moet toegeven dat op frisse herfstdagen de voorverwarmde toiletbril wel heel aangenaam was. Overigens hadden wij nog maar te maken met een ‘kleintje’. Tijdens ons verblijf in Tokio kwam ik ook toiletten tegen (ook bij Japanse vriendin waar wij een onvergetelijke Kimono Party hebben gevierd) waarvan de bril zich bij binnenkomst automatisch opende en er allerlei lichtjes gingen branden. Op de luchthaven van Haneda in Tokio gingen er, toen ik de WC betrad, zelfs vogeltjes fluiten, om allerlei ongewenste en oncharmante toiletgeluiden te overstemmen :-)
De badkamer
Ook het badkamercomplex in ons appartement was bijzonder (althans voor ons). Dat bestond uit een gang met een nis voor de supersonische wasmachine (inclusief droger), het wastafelgedeelte, het voornoemde toilet en een apart vertrek met ligbad en douchegedeelte dat niet anders was dan de vloer voor het bad met een afvoer voor het douchewater. Maar nu komt het: dit hele badkamergedeelte was in plastic uitgevoerd en had geen enkel raam.
Wel waren er elektronische panelen voor de temperatuur van het bad- en douchewater en een paneel voor de luchtstroom in de badkamer. Veranderde je de watertemperatuur dan kreeg je een stemmetje te horen dat in het Japans van alles te vertellen had. Ik vond dat zo leuk dat ik een paar keer van temperatuur veranderde. Op het paneel voor de luchtstroom in de badkamer hadden we de keuze tussen ‘ventilation, heater, cooler, dryer’. Kortom, je kon kiezen voor ventilatie, voor een verwarmde badkamer, voor een koel briesje of een droger. En krachtig dat deze luchtstromen waren! Als je wilde, kon je er een tijdslimiet op zetten. Toen wij begin oktober in Tokio aankwamen, was het bijna nog zomer, maar de laatste weken was het fris en na een bezoek aan de Sensoji tempel op een bijzonder regenachtige zaterdag was de ‘heater’ meer dan welkom.
Voor wat betreft de wasmachine, een enorme joekel met allerlei knoppen… eerlijk gezegd heb ik nooit echt begrepen hoe die werkte. In de ellenlange handleiding met foto’s en uitleg van alle elektronische huishoudelijke apparaten in onze huishoudbijbel stonden enkel instructies voor de combinatie ‘wassen en drogen’. Op de wasmachine vond ik samples van het wasmiddel dat ik moest gebruiken. Ik kocht het wasmiddel bij de ‘pharmacy’, vergelijk het met ons Kruidvat of Etos, en volgde nauwgezet alle instructies op, maar het wasgoed was nooit echt droog. Uiteindelijk vogelde ik zelf uit hoe ik de droger in werk moest zetten (en moest stoppen).
De keuken
Ook in de keuken moest er heel wat creativiteit aan te pas komen. Zonder pot of pan op het gasfornuis kreeg je het niet aan de praat, want er was een soort opstaande metalen pin of schroef die door het gewicht van pot of pan moest worden ingedrukt om het fornuis te activeren. Om het gas hoger of lager te doen, verschoof je een hendel van rechts naar links, of omgekeerd. De oven had een ongekende potentie maar ook daar moest de bijbel aan te pas komen. Er was ook een functie om vis te bakken of grillen, maar daar hebben we maar geen gebruik van gemaakt.
Om het nog maar niet te hebben over het huishoudafval dat werd onderverdeeld in ‘burnable’ en ‘unburnable’, maar uiteindelijk kon niemand ons het er het hoe en wat van uitleggen. Dat deed niet af aan de strikte regels in de inmiddels beruchte huishoudbijbel. Zo zouden we, ingeval we de sleutel van het appartement zouden verliezen, zo’n 200 Euro moeten betalen. We grapten erover wat we allemaal met dat bedrag zouden kunnen doen maar controleerden ondertussen wel tien keer per dag of we onze sleutels nog hadden. Inmiddels zijn de sleutels veilig en wel ingeleverd en zijn wij ontelbare ervaringen en indrukken rijker.