Waarom zijn we (soms) niet tevreden over ons uiterlijk? Dit is een vraag waar niet eenvoudig antwoord op te geven is omdat ‘lichaamsontevredenheid’ een complex fenomeen is. Het is te gemakkelijk om enkel en alleen de vinger naar de modewereld en de media te wijzen.
Idolen in de pubertijd
Natuurlijk doen de schoonheidsidealen en stijliconen waarmee de modewereld, media en reclamecampagnes ons dagelijks confronteren ertoe. Vooral in de puberteit voelen we vaak een sterke neiging om ons te uniformeren aan de wereld om ons heen, om het voorbeeld van onze ‘idolen’ te volgen en om te proberen er net zo uit te zien. Als volwassenen zouden we ons er echter van bewust moeten zijn dat onze waarde niet gebaseerd is op uiterlijk maar vooral op de eigen persoonlijkheid, talenten en goede eigenschappen. Kortom, onze eigenwaarde moet van binnenuit komen.
Een vertekend zelfbeeld
Dat neemt niet weg dat veel vrouwen ontevreden over hun uiterlijk zijn. Dit heeft vaak te maken met het zelfbeeld dat we van ons lichaam hebben. Dit zelfbeeld is vaak vertekend. Het is versmolten met verschillende beelden die ons worden voorgehouden, waarbij vooral het beeld zoals de maatschappij ‘ons wil zien’ een belangrijke rol speelt. Dit beeld wordt ook bepaald door de tijd waarin we leven. In de jaren ’50 werd een vrouw als aantrekkelijk beschouwd als ze weelderige vormen had. Vanaf de jaren ’70 is dit silhouet steeds slanker geworden en in de modewereld ronduit mager te noemen.
De confrontatie met deze schoonheidsidealen en ‘perfecte’ schoonheden en stijliconen kunnen leiden tot een laag zelfbeeld. We zijn ontevreden over ons lichaam, willen anders zijn en denken dat de mensen om ons heen negatief over ons (uiterlijk) oordelen. Een dergelijk laag zelfbeeld beïnvloedt onze relatie met anderen, en ook met onszelf.
Zoals gezegd, is het beeld dat de maatschappij ons voorspiegelt en de hoge eisen die worden gesteld van invloed op ons zelfbeeld. In veel gevallen leidt dit ertoe ‘dat we een paar kilo’s willen afvallen’. In extreme en problematische gevallen kan dit echter leiden tot eetstoornissen waarbij de controle over het eigen gewicht en lichaam een soort verdedigingsmechanisme wordt. Een weersysteem tegen het (wat men denkt ‘negatieve’) oordeel van anderen. Kritiek van anderen doet pijn en om deze pijn te voorkomen streeft men naar ‘perfectie’. Vaak is deze ‘perfectie’ gelijk aan (extreme) ‘magerte’. Vanzelfsprekend is een dergelijke reactie niet de oplossing voor een laag zelfbeeld.
Vrouwen eerder ‘lichaamsontevreden’ dan mannen
Interessant is verder om te weten dat vrouwen eerder geneigd zijn tot ‘lichaamsontevredenheid’ en zelfkritiek dan mannen. Als vrouwen geconfronteerd worden met een andere vrouw die zij aantrekkelijk of mager achten, dan hebben zij vaak de neiging om zichzelf met haar te vergelijken en zichzelf minder te voelen. Mannen reageren echter anders op de ‘Brad Pitt’ of ‘Johnny Depp’ van de situatie. Ook als zij geconfronteerd worden met een goed uitziende man, zullen zij nog oog hebben voor de sterke punten van hun eigen lichaam. Waar vrouwen de neiging hebben om te denken ‘Waarom ben ik niet zo?’, denken mannen ‘Ach, uiteindelijk mag ik er ook zijn’.
Wat kun je tegen een laag zelfbeeld doen?
Het meest waardevolle advies is wellicht dit: vergelijk jezelf niet met anderen. Het levert je niet anders dan frustraties op. Ook al ben je misschien niet voor 100% blij met je lichaam (wie is dat wel), houd jezelf voor ogen dat jij uniek bent. Dat op zich is al een wonder en maakt je mooi.
En laten we dit artikel eindigen met een vraag: weet je eigenlijk wel zeker dat anderen je op je uiterlijk beoordelen en je uiterlijk bekritiseren? Is het niet eerder zo dat het oordeel van anderen, als dat er al is, meer zegt over hun eigen smaak, maar helemaal niets te maken heeft met jouw (eigen)waarde?
