Ik ben net in Milaan aangekomen en op z’n zachtst gezegd een béétje geshockeerd. Waar ik voorheen op heldere dagen de sierlijke besneeuwde bergtoppen van de Alpen zag, staan nu twee enorme blokken cement. Natuurlijk had ik ze de afgelopen jaren wel zien bouwen, maar ik had er verder gaan aandacht aan besteed. Nu staan ze daar. Twee torenhoge gebouwen, twee wolkenkrabbers in de ware zin van het woord, in een antiek Milaan waarin de Duomo, de Dom, eeuwenlang letterlijk het hoog(s)tepunt is geweest.
Ze staan op zo’n kilometer afstand van het appartement waar ik gewoonlijk verblijf. De één heeft een sierlijke twist, als een ballerina; de ander richt zich stokstijf en slank naar de hemel op, met verlichte liftkooien langs zijn flanken. Hoe boeiend deze wolkenkrabbers vanuit architectonisch oogpunt ook mogen zijn, ik denk niet dat ik ooit van ze zal gaan houden. Hoe durven ze mij het zicht op mijn heerlijke bergen – waar ik als het even kan lange wandeling maak – te ontnemen?
Dit is de wereld waarin we nu leven. Alles verandert razendsnel. Maar dat leek niet voor Italië te gelden. Sinds ik in dit heerlijke land kom, is er weinig veranderd. Tenminste, tot voor 10 jaar geleden. Italië, het land van zonneschijn en Chianti, leek impermeabel voor veranderingen en globalisatie. Neem nu de treinstations. Die zien eruit als 50, 60 jaar geleden. Ik kan eindeloos genieten van de ruime vertrekken, de potten met rozen en de gietijzeren bankjes. Maar nu is het ook in het land van de laars goed mis.
Moderne bars en restaurants, allemaal franchising, schieten als paddenstoelen uit de grond. Slogans en winkelnamen zijn tegenwoordig in het Engels. ‘La antica pasticceria del Corso‘ wordt ‘My Sweet Bakery‘, ‘Il menu del giorno‘ wordt ‘Today’s special‘. Zelfs de klassieke pizzeria’s verdwijnen om plaats te maken voor wat de Italianen noemen ‘americanate‘, amerikaanse dingen. En dan staan daar nu ook die twee torens.
Ik ben er toch maar even gaan kijken.
Het was een kleine wandeling door een historische en vanouds chique buurt in Milaan met statische negentiende-eeuwse huizen. Een kerk, een fontein, en dan plots een enorme lege, kale vlakte met die twee gevaartes daarachter. Het gaan er drie worden, zo heb ik me laten vertellen. De torens zouden een hoogstaaltje van architectuur zijn. Op elke toren prijkt de naam van een bekende verzekeringsmaatschappij. En oh, in de luxe appartementcomplexen ernaast, 13 hoog en gebouwd in de vorm van cruiseschepen, zou een bekende Italiaanse blogster wonen. Doet het je wat? Mij niet!
Onderin de ‘ballerina-toren’ is een hypermodern winkelcentrum, City Life, alweer een Engelse benaming. Het centrum is onlangs met veel poeha geopend en trekt talloze bezoekers. De winkels zijn, alweer, allemaal ketens en vaak ook buitenlands. Er is weinig Italiaans aan. De prijzen zijn hoog en de verkoopmethodes agressief. Het publiek wordt beschouwd als ‘figo‘, het Italiaanse slang woord voor ‘cool, jong en trendy’. Winkels en waren zijn van hoge kwaliteit, alles ziet er modern en gepolijst uit, maar OMG, het had in elk land van de wereld kunnen zijn!
Misschien ben ik ouderwets, of alleen maar romantisch, maar als ik naar mijn geliefde Italië kom, dan wil ik dat mijn cappuccino wordt gemaakt door de signore die dat al 30 jaar doet en die me met een hartelijk ‘Ciao, bella!‘ begroet. Dan wil ik bij de bakker die gezichten zien die ik als sinds mijn vroege jeugd zie. Dan wil ik de panini zoals ik die al jaren eet. Kleine dingen, kleine gebaren, lieve woorden waar je warm van wordt. En geen Amerikaanse muffins of Zweedse meatballs, alsjeblieft. Capisci?
Door: Charlotte Mesman
