Als we het over anti-aging crèmes en huidveroudering hebben, dan valt al snel het woord retinol. Retinol, de verzamelnaam voor verschillende typen vitamine A (vitamine A-zuur en het derivaat retinol), wordt wel beschouwd als een waardevol wapen in de strijd tegen rimpels en andere ouderdomsverschijnselen die zich in de loop der tijd op onze huid aftekenen. Maar wat is retinol nu eigenlijk? Hoe werkt het? En, nog belangrijker: hoe vind je een crème op basis van retinol?
Retinol en huidveroudering
De miraculeuze molecuul retinol, de lieveling van sterren en VIPs, belooft indrukwekkende resultaten als het om huidverjonging gaat. Maar hoe werkt retinol nu eigenlijk en is dit ingrediënt echt in staat om wijzers van de klok terug te zetten?
Retinol en de derivaten daarvan die in cosmetica kunnen worden gebruikt, zijn in feite ‘voorlopers’ van retinoïnezuur (een stof met een farmacologische werking). Deze familie van retinoïden is op een indirecte manier ook op de huid ‘actief’: wanneer retinol en zijn derivaten via cosmetische producten op de huid worden aangebracht, wordt een transformatiemechanisme geactiveerd. Tijdens het metabolisatieproces zetten de huidenzymen retinol om in een werkzame stof en, wanneer dit gebeurt, treedt er een bepaald anti-aging effect op. Dit mechanisme is niet onmiddellijk en deze transformatie kost tijd.
De stimulatie van retinoïden voor de huid leidt tot een versnelling van de celvernieuwing, een mechanisme waardoor het stratum corneum wordt verkleind en de basale laag wordt gerevitaliseerd. Het resultaat is dat fijne lijntjes en puistjes verminderen, de hydratatie van de huid verbetert, de huid strakker en de teint homogener en stralender lijken. Maar zoals met alle cosmetische producten en de ingrediënten die erin voorkomen, is het niet mogelijk om te spreken van een wondermiddel, maar eerder van essentiële functies voor het beste behoud van de gezondheid en schoonheid van de huid.
Hoe vind je een cosmetisch product op basis van retinol
Veel crèmes en andere cosmetische producten bevatten retinol, maar niet alleen formules zijn even efficiënt. Waar moeten we naar kijken als we retinol voor onze huid willen gebruiken?
De formules kunnen onderling veel verschillen. Dat geldt voor de basisingrediënten ervan maar ook voor de werkzame stoffen. Retinol is de alcoholische vorm van vitamine A. Het gaat hier om een grote groep retinoïden. In cosmetische producten kan retinol op verschillende manieren gebruikt worden, bijvoorbeeld als: retinol (INC: Retinol), Retinylpalmitaat (INCI: RETINYL PALMITATE, retinylacetaat (INCI: RETINYL ACETATE), retinyl linoleate (INCI: RETINYL LINOLEATE) en retinal, terwijl andere retinoïnezuren niet geschikt zijn voor de huid maar wel in geneesmiddelen.
Het probleem is dat er veel verwarring is ontstaan over de termen retinoïde, retinol en retinoïnezuur. Hoewel ze veel gemeen hebben, zijn het niet simpelweg verschillende manieren om dezelfde stof te definiëren, maar zijn het eerder verbindingen. die aanzienlijk verschillen, zowel qua structuur, qua activiteit als qua tolerantieniveau. Retinol en sommige derivaten zijn stoffen voor cosmetisch gebruik, terwijl retinoïnezuur (en ook andere retinoïden) stoffen zijn met farmacologische werking en daarom alleen en uitsluitend in medicijnen kunnen zitten, op medisch voorschrift.
Hoe gebruik je een retinol product?
Hoe moet je een cosmetisch product op basis van retinol gebruiken?
De mogelijke effecten van het gebruik van retinoïden in cosmetica zijn al geruime tijd gereguleerd, vooral met betrekking tot de dagelijkse blootstelling aan vitamine A (om te voorkomen dat er teveel via de huid in het lichaam terecht komt) en het voorkomen van blootstelling aan de zon. Daarom is het raadzaam om tijdens de behandelingsperiode met producten die retinol bevatten overdag een mogelijk hoge beschermingsfactor tegen de zon te gebruiken, dit om de verkregen anti-agingvoordelen te behouden, maar vooral om mogelijke problemen door interacties met UVA- en UVB-straling te voorkomen. Je kunt producten op basis van retinol daarom beter ’s nachts te gebruiken (bijvoorbeeld in een nachtcrème). Ook moet je voorzichtig zijn als je een bijzonder gevoelige huid hebt. Het gebruik moet dan geleidelijk worden opgebouwd en aangepast aan de reacties van de huid.
Welke bijwerkingen kan retinol geven?
Wat zijn de mogelijke ‘bijwerkingen’ van het gebruik van retinolproducten? Zijn er contra-indicaties of kan elk huidtype baat hebben bij het aanbrengen van op retinol gebaseerde producten?
Alleen in gevallen waarin er een bijzondere gevoeligheid is voor deze stof (meestal aanwezig in cosmetica in relatief lage concentraties, zoals 0,3% voor hand- en gezichtscrèmes) kunnen roodheid, schilfering, tintelingen en andere irritaties optreden. Het is daarom raadzaam om het gebruik van cosmetica die retinol bevatten te vermijden wanneer allergieën en overgevoeligheid voor dit ingrediënt worden herkend. Het is ook raadzaam om het gebruik ervan te vermijden onmiddellijk na het uitvoeren van medisch-esthetische behandelingen zoals lasers en peelings.
Een ander verhaal zijn de crèmes op basis van vitamine A-zuur. Deze zijn alleen op doktersvoorschrift verkrijgbaar en moeten onder medisch toezicht worden gebruikt omdat de bijwerkingen hiervan vrij heftig kunnen zijn. Maar zoals gezegd, kunnen cosmetica met retinol, ook omdat ze meestal lage concentraties bevatten, met enige voorzichtigheid (niet in de zon, geleidelijk opbouwen) een waardevolle toevoeging aan je dagelijkse huidverzorging betekenen en je helpen het natuurlijke verouderingsproces te vertragen.
