Om de calorieën van een ijsje te verbranden, moet je een paar uur sporten. Na een half uurtje zweten op de loopband vermeldt het display vaak een teleurstellend laag aantal verbande calorieën. Als je een smartwatch hebt, heb je vast wel eens het aantal verbrande calorieën na een stevige wandeling afgezet tegen de calorieën die je dag geconsumeerd hebt en je je vervolgens afgevraagd waar je het eigenlijk allemaal voor doet.
Welnu, zo erg als het lijkt, is het allemaal niet. Blijf alsjeblieft lekker bewegen, want wij hebben goed nieuws voor je. Gelukkig gaat het bij het sporten niet alleen om het aantal calorieën dat we ‘mathematisch’ verbranden. Sporten doet meer met je lijf. Het brengt allerlei mechanismen op gang waar je lichaam baat bij heeft. De combinatie van een evenwichtig voedingspatroon en regelmatige lichaamsbeweging levert resultaten op die veel verder gaan dan enkel een aftreksom van geconsumeerde en verbrande calorieën. Sporten heeft invloed op de stofwisseling en de hormonale huishouding.
Wat er allemaal in ons lichaam teweeg wordt gebracht, hangt onder meer af van het type lichaamsbeweging. Die kun je grofweg onderverdelen in drie categorieën:
- overwegend anaërobe activiteiten: lichaamsbeweging met een hoge intensiteit die van korte duur is, bijvoorbeeld: krachttrainen,
- overwegend aërobe activiteiten: lichaamsbeweging met een lage intensiteit die van langere duur is, bijvoorbeeld: lopen, joggen, fietsen, zwemmen, schaatsen
- gemengd aërobe – anaërobe activiteiten: circuits, HIIT, crossfit, tennis, voetbal.
Al deze activiteiten zetten processen in ons lichaam in beweging.
Laten we aan de hand van een voorbeeld eens kijken wat er in ons lichaam gebeurt. We nemen als uitgangspunt de 10.000 stappen regel, het advies dat standaard gegeven wordt aan mensen die een zittend leven leiden en die willen afvallen. Het is een gouden advies voor beginners: maak elke dag een wandeling van 10.000 stappen, het liefst in de buitenlucht, met een ritme waarbij je niet in staat bent om ongehinderd (zonder naar adem te happen) een gesprek te voeren. Deze activiteit, ook wel cardio genoemd, is overwegend van aërobe aard. Het gaat hier dus om een activiteit met een lage intensiteit die van langere duur is.
Dit is met eenvoudige woorden gezegd wat zo’n 10.000 stappen wandeling onder meer met je lichaam doet:
- de mitochondriën, de energiefabriekjes van onze cellen, verbranden meer vetten;
- de glucosestofwisseling verbetert;
- de schildklier werkt beter;
- de zuurstoftoevoer naar vetten die als brandstof worden gebruikt, neemt toe;
- de transformatie van bepaalde witte vetcellen naar beige vetcellen (browning) wordt gestimuleerd. Dit beige vet kan net als bruin vet vetzuren en glucose in warmte omzetten en calorieën verbranden;
- verschillende hormonale wijzigingen worden op gang gebracht die niet alleen een positieve invloed hebben op de stofwisseling maar ze verbeteren ook het slaapritme, zorgen voor een ontspannen gevoel en voor een toename van spiermassa, om maar een paar voorbeelden te geven.
Al deze reacties van ons lichaam op lichaamsbeweging hebben een weldadig effect. Dus vraag je je weer eens af waar je het allemaal voor doet als je je sportschoenen weer tevoorschijn haalt, denk dan niet enkel in termen van te verbranden calorieën maar aan het hele plaatje. En dan nu… aan de slag! En onderschat het belang van een evenwichtig voedingspatroon niet. Want alleen de combinatie van een evenwichtig voedingspatroon en regelmatige lichaamsbeweging levert een goede lichaamsvorm en (uiteindelijk ook) een gezond lichaamsgewicht op.