Inmiddels heb ik, na mijn heerlijke reis naar Myanmar, het dagelijks leven weer opgepakt. Maar één ding is veranderd: mijn beautyritueel. Ik doe nu elke dag een thanaka-masker en dat voelt heel goed.
Kindertjes, meisjes, vrouwen en soms mannen in Myanmar beschermen hun gezicht elke dag met thanaka. Overal waar je kijkt, zie je gezichten met het goudgele poeder. Soms is het kunstig aangebracht in cirkels en vierkanten, soms zie je slordige vegen, soms is het hele gezicht ermee bedekt.
Het recept van thanaka is heel eenvoudig. De basis is fijn gemalen boomschors die vervolgens wordt aangelengd met een paar druppels water zodat een smeuïg, zacht houtpapje ontstaat. Birmese vrouwen zouden dit papje al zo’n 2000 jaar gebruiken.
Overigens is niet elke boom geschikt voor deze natuurlijke huidverzorging. Er zouden alleen bepaalde soorten, zoals de Limonia acidissima en de Hesperethusa crenulata, voor gebruikt worden. De bomen moeten meer dan 35 jaar oud zijn om er thanaka van te maken. Het hout, in kleine boomstammetjes gesneden, wordt overal in Myanmar verkocht. De vrouwen bereiden de thanaka door de stukken hout op een kyauk pyin, een ronde leistenen plaat, te vermalen. Ik zag dat wel bij tempels gebeuren.
Thanaka is voor de Birmese vrouwen wat foundation voor ons is. Het is make-up. Maar het is meer. Zo beschermt dit gelige houtpapje tegen UV-straling (en zon is er veel in Myanmar). Verder voelt thanaka verkoelend en, zo weet men in Myanmar, het is gewoon goed voor je huid! Thanaka zou helpen tegen acne en rimpels. En daar zouden de Birmaanse vrouwen wel eens gelijk in kunnen hebben.
Een onderzoek van de University of Londen en de Chulalongkorn University of Bangkok wijst inderdaad uit dat thanaka (in dit onderzoek thanaka van de Hesperethusa crenulata), een sterk antioxiderende werking heeft, ontstekingremmend en antibacterieel is, en het enzym tyrosinase dat betrokken is bij pigmentatie van de huid (donkere vlekken) afremt. De conclusie van het onderzoek is dat thanaka veilig is, geen giftige stoffen bevat, sterker nog, dat het een weldaad voor de huid is. In elk volksgeloof zit wel een waarheid.
Dat verklaart vast ook meteen waarom de Birmese vrouwen – ook nu hun land na het wegvallen van vele internationale embargo’s sterk aan het verwesteren is en hun markt overspoeld is met westerse cosmetica – vasthouden aan het traditionele gebruik van thanaka. Het enige verschil met voorheen is dat het land nu ook thanaka exporteert. In de supermarkt in Yangoon vond ik potjes met een sticker ‘export’ erop.
Dat was overigens een grappig moment daar in die supermarkt. Ik kende toen het woord ‘thanaka’ nog niet en duidde het charmante winkelmeisje (dat nu net geen thanaka droeg) met mijn handen uit wat ik wilde hebben. Ze voerde me regelrecht naar de westerse potjes foundation. Pas toen er vijf man sterk aan winkelpersoneel aan te pas was gekomen, ging het licht op… ‘Ah, thanaka!’ Die met jasmijn extract was volgens het vijftal het beste. Ik kocht zes potten. Een pot kost 1800 Kyat (1,20 Euro).
En nu maak ik elke dag zo’n papje. Ik neem wat van de vrij droge pasta uit de pot, doe er een paar druppels water bij (niet teveel – je kunt het beste het water met natte vingertoppen erin spatten zoals ik dat heb zien doen) en vermeng het met elkaar. Het papje breng ik met een kwast op mijn gezicht aan, maar je kunt het ook met je vingers doen. Ik laat het 20 minuten zitten. Voor ons oogt het niet heel charmant maar het voelt ontzettend zacht op de huid. Je voelt eigenlijk meteen dat dit goed voor je is. Daarna spoel ik het af met lauwwarm water en dan ziet mijn huid er weer stralend uit.
Mocht je thanaka eens willen proberen, dan kun je twee dingen doen. Eén: een reisje naar Mayanmar boeken (een aanrader!) of twee: het op internet kopen want dit goudgele poeder is tegenwoordig ook daar te koop.
En dan ga ik nu mijn dagelijkse houtpapje klaarmaken!
See you, Charlotte xxx
